بررسی صحت تشخیص مورفومتری سیتولوژی آسپیراسیون سوزنی تیروئید در افتراق ضایعههای خوشخیم از بدخیم

مقدمه: روند تشخیص در پاتولوژی به مرور در حال حرکت به سوی روشهای کمّی است. اندازهگیری کمّی بیشک میتواند اختلافهای جزیی را آشکار کند که برای چشم انسان قابل افتراق نیست. مورفومتری، تشریح کمّی ویژگیهای ژئومتریک اشیاء است. این مطالعه با استفاده از ابزار موجود و در دسترس، قابلیت اجرای این تکنیک نوپا را بررسی و آستانههای پارامترهای مناسب را برای افتراق ضایعههای خوشخیم از بدخیم تیروئید پیشنهاد میکند. مواد و روشها: جمعیت مطالعه از میان نمونههای سیتولوژی آسپیراسیون سوزنی (fna) تیروئید پذیرش شده در بخش پاتولوژی بیمارستان دکتر شریعتی تهران از مهرماه 1381 تا اسفند 1382 انتخاب شدهاند. بیمارانی که گزارش پاتولوژی نمونهی جراحی آنها در بخش موجود نبود، به دلیل مقدور نبودن مقایسهی تشخیصها از مطالعه حذف شدند. از هر بیمار دست کم صد سلول بررسی شدند. انتخاب سلولها برای تصویربرداری به روش منطقهای (zone guided) انجام شد. در مجموع 67 بیمار وارد مطالعه شدند (36 نفر با تشخیص پاتولوژیک خوشخیم و 31 نفر بدخیم). برای بررسی تکرارپذیر بودن اندازهگیریها در یک بررسی پیلوت یک سلول مناسب انتخاب و بیست بار متوالی اندازهگیری شد. یافتهها: ضریب انحراف معیار (cv) تمام اندازهها در حد زیر 2% قرار داشت به جز قطر هسته که به دلیل تکرارپذیری کم از مطالعه حذف شد. اختلاف اندازهها بین دو گروه خوشخیم و بدخیم برای میانگین محیط هسته، میانگین مساحت هسته، میانگین نسبت مساحت به محیط هسته، اندازهی کلاستر و میانگین کد رنگ هسته و همچنین برای انحراف معیار محیط هسته، انحراف معیار مساحت هسته و انحراف معیار نسبت محیط به مساحت معنیدار بود (05/0 p<)، ولی برای ضریب انحراف معیار مساحت هسته، انحراف معیار کد رنگ هسته، تنوع کد رنگ در هستهی سلول و انحراف معیار آن معنیدار نبود. در مورد پارامترهایی که اختلاف معنیدار داشتند با آنالیز منحنی روک (roc curve) حساسیت و ویژگی در سطوح آستانهی مختلف محاسبه شد. نتیجهگیری: بالاترین حساسیت 55/93% برای محیط هسته، مساحت هسته، و نسبت محیط به مساحت هسته، و 55/89% برای اندازهی کلاستر به دست آمد. نتایج با صحت تشخیص سیتولوژی کلاسیک قابل مقایسه است و این تکنیک برای غربال نمونههای fna تیروئید توصیه میشود.